Vào thứ Bảy, ngày 5 tháng 7 năm 2025, các cộng đồng trên khắp thế giới sẽ cùng nhau kỷ niệm Ngày Quốc tế Hợp tác xã (CoopsDay 2025) với chủ đề đầy cảm hứng: “Hợp tác xã: Đưa ra các giải pháp toàn diện và bền vững cho một thế giới tốt đẹp hơn”. Sự kiện năm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, diễn ra trong Năm Quốc tế Hợp tác xã của Liên Hợp quốc (IYC 2025) – sự kiện chỉ diễn ra một lần trong một thập kỷ để nêu bật vai trò quan trọng của HTX trong việc tạo ra xã hội công bằng và phát triển hơn.
Trong thời đại thách thức toàn cầu ngày càng gia tăng, chủ đề của năm nay nói lên rất nhiều điều. Các HTX đang cho thấy cách xây dựng cộng đồng vững mạnh bằng cách đặt con người, hành tinh và mục đích lên trên lợi nhuận. Từ nông nghiệp, nhà ở đến tài chính, y tế và năng lượng sạch, các HTX đang cung cấp các giải pháp thực tế bao trùm, dân chủ và bền vững.

CoopsDay 2025 cũng kết nối với hai nỗ lực toàn cầu lớn: Diễn đàn chính trị cấp cao của Liên Hợp quốc – nơi đang xem xét các mục tiêu phát triển bền vững và Hội nghị thượng đỉnh thế giới lần thứ hai về phát triển xã hội. Những cột mốc này nhắc nhở chúng ta rằng hợp tác xã không chỉ là giải pháp cục bộ mà còn là một phần của phong trào toàn cầu hướng tới sự thay đổi.
Lịch sử phong trào Hợp tác xã
Bản ghi chép sớm nhất về hợp tác xã xuất phát từ Scotland vào ngày 14/3/1761. Năm 1844, một nhóm gồm 28 nghệ nhân làm việc tại các nhà máy bông ở miền Bắc nước Anh đã thành lập doanh nghiệp hợp tác xã hiện đại đầu tiên.
Hợp tác xã được công nhận là các hiệp hội và doanh nghiệp mà thông qua đó người dân có thể cải thiện cuộc sống của mình một cách hiệu quả trong khi đóng góp vào sự tiến bộ về kinh tế, xã hội, văn hóa và chính trị của cộng đồng và quốc gia của họ. Phong trào hợp tác xã cũng được công nhận là riêng biệt và quan trọng trong cả các vấn đề quốc gia và quốc tế.
Mô hình thành viên mở của HTX cho phép tiếp cận với việc tạo ra của cải và xóa đói giảm nghèo. Điều này xuất phát từ nguyên tắc HTX về sự tham gia kinh tế của các thành viên: “Các thành viên đóng góp công bằng và kiểm soát dân chủ vốn của HTX của họ”. Bởi vì HTX lấy con người làm trung tâm, không lấy vốn làm trung tâm, nên HTX không duy trì hoặc đẩy nhanh sự tập trung vốn và HTX phân phối của cải theo cách công bằng hơn.
HTX cũng thúc đẩy bình đẳng bên ngoài, vì họ dựa vào cộng đồng, họ cam kết phát triển bền vững cộng đồng của mình – về mặt môi trường, xã hội và kinh tế. Cam kết này có thể được nhìn thấy trong việc HTX hỗ trợ các hoạt động cộng đồng, tìm nguồn cung ứng tại địa phương để mang lại lợi ích cho nền kinh tế địa phương và trong quá trình ra quyết định có cân nhắc đến tác động đến cộng đồng của họ.
Mặc dù tập trung vào cộng đồng địa phương, các HTX cũng mong muốn mang lại lợi ích của mô hình kinh tế và xã hội của họ cho tất cả mọi người trên thế giới. Toàn cầu hóa nên được điều chỉnh bởi một tập hợp các giá trị như các giá trị của phong trào hợp tác xã; nếu không, nó sẽ tạo ra nhiều bất bình đẳng và sự thái quá khiến nó trở nên không bền vững.
Phong trào hợp tác xã có tính dân chủ cao, tự chủ tại địa phương nhưng hội nhập quốc tế và là một hình thức tổ chức các hiệp hội và doanh nghiệp mà trong đó chính người dân dựa vào sự tự lực và trách nhiệm của mình để đạt được các mục tiêu không chỉ bao gồm các mục tiêu kinh tế mà còn cả các mục tiêu xã hội và môi trường, chẳng hạn như xóa đói giảm nghèo, đảm bảo việc làm có năng suất và khuyến khích hội nhập xã hội.
Mục tiêu năm 2025
- Nâng cao nhận thức của công chúng: Nêu bật những đóng góp của HTX vào phát triển bền vững.
- Thúc đẩy tăng trưởng và phát triển: Tăng cường hệ sinh thái khởi nghiệp và các cơ sở HTX.
- Vận động xây dựng khuôn khổ hỗ trợ: Khuyến khích tạo ra môi trường pháp lý và chính sách thuận lợi cho các HTX trên toàn cầu.
- Truyền cảm hứng lãnh đạo: Nuôi dưỡng khả năng lãnh đạo có mục đích và thu hút thanh niên vào phong trào hợp tác.
Hãy cùng Liên minh Hợp tác xã thành phố Hải Phòng kỷ niệm Ngày Quốc tế Hợp tác xã năm 2025 và chung tay nâng cao nhận thức về cách thức hợp tác xã thúc đẩy tiến bộ vì một thế giới tốt đẹp hơn./.
Phòng TTTT