LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LIÊN MINH HỢP TÁC XÃ THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
Giai đoạn 1986 -1989
Sau thời kỳ phát triển đỉnh cao trong nền kinh tế kế hoạch hóa, bao cấp; bước vào thời kỳ đổi mới từ năm 1986, khu vực kinh tế tập thể mà nòng cốt là các HTX với quy mô và phương thức hoạt động kiểu cũ đã bộc lộ những yếu kém, không thích nghi được với các nguyên tắc, quy luật phát triển của kinh tế thị trường, trong đó kinh tế hộ, kinh tế cá thể được pháp luật thừa nhận là chủ thể, vai trò của các HTX bị giảm sút mạnh, xã viên không còn tha thiết, gắn bó với HTX. Khu vực kinh tế tập thể của thành phố Hải Phòng thời kỳ này cũng nằm trong tình trạng khó khăn trên; hàng loạt các HTX giải thể, ngừng hoạt động.
Thời kỳ đó, tổ chức đại diện của các HTX là các Liên hiệp HTX nói chung, Liên hiệp HTX tiểu thủ công nghiệp tại Hải Phòng nói riêng cũng không còn phù hợp và phải giải thể theo tinh thần Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 15/7/1988 của Bộ chính trị, điều đó càng đẩy các HTX vào tình trạng mất phương hướng, không có sự quản lý của các cơ quan nhà nước. Khi đó, Liên hiệp xã tiểu thủ công nghiệp thành phố Hải Phòng chỉ còn nhiệm vụ phối hợp với các sở, ngành của thành phố chỉ đạo việc giải thể các Liên hiệp xã ở các địa phương cũng như giải quyết các vấn đề phát sinh sau giải thể; tổ chức bộ máy của Liên hiệp xã thành phố từ hơn 50 người thì chỉ còn 10 cán bộ.
Giai đoạn 1990-1994
Trước tình hình khó khăn trên, các đồng chí lãnh đạo Liên hiệp xã tiểu thủ công nghiệp thành phố đã tích cực, chủ động tham mưu cho Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố thành lập một tổ chức đại diện cho các HTX. Qua đó, Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng đã ban hành Quyết định số 715/QĐ-TCCQ ngày 31/7/1990 thành lập Hội đồng các HTX và cơ sở công nghiệp ngoài quốc doanh Hải Phòng có địa chỉ tại số 37 Điện Biên Phủ, Hồng Bàng, Hải Phòng. Đồng thời chỉ định Ban Chấp hành lâm thời gồm 11 đồng chí để điều hành hoạt động của Hội đồng.
Đây là quyết định kịp thời, đúng đắn thể hiện sự sáng suốt trong lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, UBND thành phố Hải Phòng đối với khu vực kinh tế tập thể thời bấy giờ. Với quyết định này, Hải Phòng là một trong những địa phương đi đầu trong cả nước khắc phục được tình trạng các HTX không có tổ chức đại diện.
Có thể nói, đây là giai đoạn tiền thân rất quan trọng trong việc xác định chức năng, nhiệm vụ cùng với những hoạt động cụ thể, thiết thực của Liên minh HTX thành phố Hải Phòng nhằm vào mục đích hỗ trợ và đại diện cho các thành viên. Hội đồng các hợp tác xã và cơ sở công nghiệp ngoài quốc doanh Hải Phòng là một trong những tổ chức ra đời sớm trong hệ thống của cả nước vì đến ngày 18/12/1991 Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng mới có Quyết định số 409-CT Công nhận việc thành lập Hội đồng Trung ương lâm thời các Doanh nghiệp ngoài Quốc doanh.
Từ khi tổ chức tiền thân được thành lập, đến nay, Liên minh HTX thành phố đã trải qua 33 năm phát triển, với 06 kỳ Đại hội chính thức và 01 Đại hội bất thường với những tên gọi khác nhau:
- Đại hội lần thứ nhất (1995-2000)
Đại hội được tổ chức vào tháng 6/1995, Đại hội đã thống nhất tên gọi của tổ chức là Hội đồng Liên minh các Hợp tác xã và Doanh nghiệp ngoài quốc doanh thành phố Hải Phòng. Đại hội đã bầu 20 đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành. Đồng chí Nguyễn Phú Thành được bầu làm Chủ tịch. Các đồng chí Đào Kim Ngân và Lưu Văn Phong là Phó Chủ tịch.
- Đại hội lần thứ hai (2001-2005)
Đại hội lần thứ 2 được tổ chức vào tháng 12/2000, Đại hội đã thông qua Điều lệ và thống nhất đổi tên thành Liên minh các Hợp tác xã và Doanh nghiệp ngoài quốc doanh thành phố Hải Phòng, Đại hội bầu 41 ủy viên Ban Chấp hành, bầu đồng chí Đào Kim Ngân làm Chủ tịch Liên minh. Giai đoạn này Phó Chủ tịch là các đồng chí Đoàn Minh Chấn, Nguyễn Việt Tiến và Bùi Tiến Trung.
- Đại hội lần thứ ba (2006-2010)
Đại hội lần thứ 3 được tổ chức vào tháng 5/2000, Đại hội đã thống nhất sửa đổi Điều lệ và đổi tên thành Liên minh Hợp tác xã thành phố Hải Phòng; Đại hội đã bầu ra 38 Ủy viên Ban Chấp hành, bầu đồng chí Phạm Văn Huấn làm Chủ tịch. Phó Chủ tịch là các đồng chí Bùi Tiến Trung và Bùi Văn Mạnh.
- Đại hội lần thứ tư (2012-2017)
Đại hội lần thứ 4 được tổ chức vào tháng 6/2012, Đại hội đã thông qua Điều lệ sửa đổi và thống nhất đổi tên thành Liên minh HTX và DN thành phố Hải Phòng. Đại hội đã bầu ra 35 Ủy viên Ban Chấp hành, 09 Uỷ viên Ban Thường vụ, bầu Đ/c Đào Quốc Khánh làm Chủ tịch Liên minh; 03 đồng chí Phó Chủ tịch: Bùi Văn Mạnh, Bùi Tiến Trung và Nguyễn Văn Quyến.
- Đại hội lần thứ năm (2017-2022)
Đại hội lần thứ V được tổ chức vào tháng 12/2017, Đại hội giữ nguyên Điều lệ và tên Liên minh HTX và DN thành phố Hải Phòng. Đại hội bầu 35 Ủy viên Ban Chấp hành, 09 Uỷ viên Ban Thường vụ, bầu Đ/c Lương Minh Huệ làm Chủ tịch Liên minh; 02 đồng chí Phó Chủ tịch: Nguyễn Văn Quyến và Nguyễn Hữu Đạo.
- Đại hội lần thứ sáu (2020-2025)
Đại hội lần thứ VI được tổ chức vào tháng 11/2020, Đại hội giữ nguyên Điều lệ và cơ cấu tổ chức Ban Thường vụ, Ban Chấp hành. Đ/c Lương Minh Huệ tiếp tục làm Chủ tịch Liên minh; các Đ/c Phó Chủ tịch: Nguyễn Hữu Đạo, Phạm Ngọc Tiến, Ngô Ngọc Khánh.
Giai đoạn này khu vực kinh tế tập thể, HTX, đơn vị thành viên tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên dịch Covid – 19 đã ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của các thành phần kinh tế trong đó có khu vực kinh tế tập thể, hoạt động của Liên minh HTX thành phố cũng gặp nhiều khó khăn. Liên minh HTX thành phố đã có những giải pháp hỗ trợ các đơn vị thành viên trong việc tiêu thụ sản phẩm, vốn để tái sản xuất và hỗ trợ các đơn vị tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước cho các HTX, DN bị ảnh hưởng của dịch bệnh.
Ngày 18/10/2022, Liên minh HTX thành phố đã tổ chức Đại hội bất thường, để sửa đổi bổ sung Điều lệ và đổi tên Liên minh HTX và DN thành phố thành Liên minh HTX thành phố.
Ngày 31/01/2023, UBND thành phố ban hành Quyết định công nhận đồng chí Ngô Ngọc Khánh là Chủ tịch Liên minh HTX thành phố và đồng chí Nguyễn Minh Hoàng là Phó Chủ tịch Liên minh HTX thành phố. Hiện tại Liên minh HTX thành phố có 02 đồng chí Phó Chủ tịch: Nguyễn Hữu Đạo và Nguyễn Minh Hoàng.
Sau hơn một nửa thế kỷ hoạt động và làm việc tại trụ sở số 37 Điện Biên Phủ, Hồng Bàng. Tháng 02/2023, Liên minh HTX thành phố đã chuyển về trụ sở làm việc mới số 07 Phạm Minh Đức, Ngô Quyền.
Trải qua 6 kỳ Đại hội và 01 Đại hội bất thường, mỗi kỳ Đại hội là một mốc son đánh dấu sự phát triển về tổ chức và hoạt động của Liên minh Hợp tác xã thành phố gắn với quá trình củng cố, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, HTX theo chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Liên minh HTX thành phố đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, luôn bám sát sự chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, Liên minh HTX Việt Nam; tập thể Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực Liên minh luôn đoàn kết kết qua những khó khăn của từng thời kỳ, đã lãnh đạo tốt việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ và cũng đã khẳng định rõ vai trò đại diện, nòng cốt hỗ trợ cho sự phát triển khu vực kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố; vị thế của Liên minh HTX tiếp tục được khẳng định và nâng cao, thực sự là chỗ dựa tin cậy cho các HTX và DN thành viên trong quá trình phát triển của đơn vị./.