Sản xuất tại Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Hiếu Minh.
(HPĐT)- Tính đến đầu tháng 6-2024, Hải Phòng có hơn 300 doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), cơ sở sản xuất hoạt động trong ngành nông nghiệp; trong đó có 30-40% số doanh nghiệp nói trên là doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất khởi nghiệp. So với nhiều ngành nghề khác, khởi nghiệp trong nông nghiệp nhiều khó khăn hơn nhưng các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất luôn kiên định ý tưởng đầu tư, đồng thời mong muốn được thành phố, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương hỗ trợ để phát triển ổn định.
Gặp nhiều khó khăn
Thời gian gần đây, nhiều thanh niên nông thôn có xu hướng trở về đầu tư phát triển nông nghiệp tại quê hương, không chỉ vì tình yêu với nơi mình sinh ra và lớn lên mà còn là cách làm kinh tế thuận tiện nhất bởi chi phí đầu tư không lớn, đồng thời cũng tận dụng kinh nghiệm sản xuất truyền thông. Tuy nhiên, khi bắt tay vào làm nông nghiệp, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp trăn trở bởi không ít khó khăn trước mắt. Giám đốc HTX nông nghiệp nuôi trồng thủy sản Hiếu Minh Phạm Trung Hiếu thông tin, anh thuê 5 ha đất ở xã Mỹ Đức (huyện An Lão) để phát triển trang trại tổng hợp gồm chăn nuôi, trồng trọt, nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp lãi suất thấp, trong khi hợp đồng đấu thầu đất công ích với địa phương và thuê, mượn của nông dân bỏ ruộng chỉ với thời hạn 5 năm khiến HTX không yên tâm sản xuất lâu dài, vì vừa đầu tư chưa có lãi đã đến hạn hết hợp đồng thuê đất.
Cùng với đó, hầu hết doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất khởi nghiệp trong ngành nông nghiệp đi đầu trong việc sản xuất nông sản sạch bằng cách ứng dụng các quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ nhưng thực tế, đầu ra cho sản phẩm lưu thông trên thị trường như sản phẩm đại trà, một số doanh nghiệp, HTX năng động hơn có thể đưa sản phẩm vào các cửa hàng nông sản an toàn, siêu thị nhưng sản lượng không lớn. Giám đốc HTX nông nghiệp Nam Việt ở xã Tây Hưng (huyện Tiên Lãng) Phạm Văn Quyên cho biết, HTX có vùng trồng chuối khá lớn nhưng phụ thuộc chính vào thị trường xuất sang Trung Quốc, tuy nhiên thị trường này khá bấp bênh, đầu ra cho sản phẩm không ổn định. Có thời điểm, phía Trung Quốc thu mua sản phẩm ít, HTX không thu hoạch, cày vùi cây chuối để làm phân hữu cơ.
Đặc biệt, một số doanh nghiệp, HTX nông nghiệp khởi nghiệp không thuận lợi để phát triển các vùng nguyên liệu ở nông thôn do thiếu lao động, thiếu đất để sản xuất. Giám đốc Công ty TNHH Lineup ở xã An Thắng (huyện An Lão) Ngô Thị Hiền thông tin, Công ty khởi nghiệp ban đầu với 2 loại sản phẩm chế biến là bột cần tây, rau má; hiện nay sản xuất thêm nhiều loại bột tía tô, dấp cá, chùm ngây, bó xôi, cải xoăn. Vì vậy, công ty muốn mở rộng vùng nguyên liệu nhưng việc hoàn thiện thủ tục pháp lý về thuê, mượn đất nông nghiệp không thuận lợi. Cùng với đó, một số doanh nghiệp khó khăn trong đầu tư vốn để mua sắm trang thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp… vì vậy, việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế.
Hỗ trợ doanh nghiệp bằng cơ chế, chính sách linh hoạt
Để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nông nghiệp, trong đó đặc biệt quan tâm đến doanh nghiệp khởi nghiệp, UBND thành phố ban hành Kế hoạch số 262/KH-UBND, ngày 29- 9-2023 về việc xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2023-2024. Theo đó, mục tiêu thu hút đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, phát triển chăn nuôi…; phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp, nhóm doanh nghiệp trẻ, HTX, trang trại… nhằm khơi dậy tinh thần đổi mới sáng tạo. Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, Hội doanh nhân trẻ phát huy vai trò đại diện, bảo vệ quyền lợi lợi ích của doanh nghiệp. Chính quyền với doanh nghiệp tăng cường đối thoại để kịp thời phản ánh khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ của doanh nghiệp; góp ý vào cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp trong nông nghiệp…
Cùng với đó, các cơ quan chức năng, trong đó có Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Khoa học và Công nghệ cũng có nhiều hoạt động thiết thực hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp thông qua các chương trình, dự án hỗ trợ doanh nghiệp về vốn, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, liên kết tiêu thụ sản phẩm. Trưởng Phòng Kỹ thuật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Nguyễn Hữu Quảng cho biết, Sở thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp tích tụ ruộng đất để đưa cơ giới hoá, khoa học công nghệ vào quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa; triển khai cơ chế chính sách Trung ương ban hành áp dụng vào thành phố giúp các tổ chức, cá nhân phát triển các dự án nông nghiệp. Đồng thời, hướng dẫn nông dân hồ sơ, thủ tục để được thụ hưởng cơ chế chính sách hỗ trợ ưu đãi vốn theo nội dung Nghị quyết 15 của HĐND thành phố về khuyến khích phát triển nông nghiệp, thủy sản.
Đối với chính quyền địa phương, khi có dự án của các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nông nghiệp luôn tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp phát triển bền vững, từ đó làm cơ sở khuyến khích phát triển, nhân rộng mô hình của doanh nghiệp để nông dân địa phương học tập. Chủ tịch UBND xã Tú Sơn (huyện Kiến Thụy) Đồng Duy Cường cho biết, trước thực trạng nông dân địa phương bỏ ruộng hoang nhiều, xã cho HTX 3 thôn thuê ruộng để ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Địa phương thể hiện vai trò trọng tài phân định việc ký xác nhận giữa doanh nghiệp và nông dân có ruộng bỏ hoang cho doanh nghiệp thuê, mượn lại, giúp hoạt động sản xuất của HTX thuận lợi hơn…
