Thành lập từ năm 1996, QTDND xã Tam Đa (huyện Vĩnh Bảo) duy trì hoạt động với mức tăng trưởng ổn định, hỗ trợ hàng nghìn lượt hộ dân vay vốn phát triển sản xuất. Tuy nhiên, theo bà Đinh Thị Căn, Giám đốc Quỹ, trong năm 2017, hoạt động của Quỹ gặp nhiều khó khăn. Vốn huy động và dư nợ cho vay có xu hướng giảm. Trong đó, dư nợ cho vay giảm mạnh…Đây cũng là tình trạng chung của QTDND hoạt động trên địa bàn thành phố hiện nay. Một trong những nguyên nhân là vướng mắc về một số quy định của Thông tư 04/TT-NHNN do Ngân hàng Nhà nước ban hành ngày 31-3-2015 chưa sát thực tế.
Bà Đinh Thị Căn cho biết, nhiều quy định của thông tư gây khó khăn trong công tác huy động vốn của các QTDND. Cụ thể, Thông tư 04 quy định: đối tượng vay vốn của QTDND phải là hộ, cá nhân và thành viên không có tư cách pháp nhân. Phạm vi hoạt động của QTNND chỉ trên địa bàn 1 xã. Nếu muốn mở rộng sang xã khác, xã đó phải nằm liền kề trong cùng quận, huyện; chưa có QTDND… Thêm nữa, quy định mức vốn góp xác định tư cách thành viên là 300 nghìn đồng/người và phí duy trì thành viên tối thiểu là 100 nghìn đồng/năm/thành viên. Trong khi hầu hết thành viên quỹ tín dụng đều là nông dân điều kiện kinh tế còn khó khăn, bà con cho rằng mức phí như trên là tương đối cao nên xin rút khỏi quỹ. Bên cạnh đó, quy định tổng mức tiền nhận gửi từ thành viên tối thiểu phải bằng 50% tổng mức nhận tiền gửi của quỹ là rất khó thực hiện. Phần lớn thành viên các QTDND muốn dành vốn để đầu tư sản xuất, kinh doanh, ít có nhu cầu gửi tiền… Những quy định trên của thông tư khiến số lượng khách hàng của các QTDND vốn hạn chế lại càng thu hẹp.
Bà Đoàn Thị Mầu, Giám đốc QTDND xã An Đồng (huyện An Dương) phản ánh, bất cập khác của Thông tư 04 là quy định thành viên Hội đồng quản trị và Ban Kiểm soát của QTDND được vay không quá 5% vốn tự có, không được vay tín chấp mà phải có tài sản bảo đảm là không công bằng, giảm hiệu quả hoạt động của các QTDND. Ngoài ra, hiện nay các QTDND vừa hoạt động theo Luật Tổ chức tín dụng, vừa hoạt động theo Luật HTX năm 2012, gây nhiều sự chồng chéo, vướng mắc…
Để nâng cao chất lượng hoạt động của các QTDND, ông Ngô Tất Ry, Giám đốc QTDND Cao Minh (huyện Vĩnh Bảo) đề xuất, Ngân hàng Nhà nước cần điều chỉnh, sửa đổi một số quy định của Thông tư 04 theo hướng sát thực tế, thông thoáng hơn về phạm vi hoạt động, tháo gỡ vướng mắc trong huy động vốn góp, cho vay sản xuất-kinh doanh của QTDND; đồng thời ban hành thông tư hướng dẫn cụ thể hóa nội dung Luật Các tổ chức tín dụng và Luật HTX năm 2012, tránh mâu thuẫn trong lĩnh vực này. Ngoài ra, hoạt động của QTDND chủ yếu với mục tiêu tương trợ các thành viên phát triển sản xuất, cải thiện đời sống, lợi nhuận thấp, Nhà nước nên xem xét giảm mức thuế thu nhập doanh nghiệp đối với QTDND xuống mức 10-15%/ năm thay vì mức 20% như các doanh nghiệp hiện nay. Từ đó, tạo điều kiện để các QTDND tham gia, hỗ trợ bà con phát triển kinh tế đạt hiệu quả cao.
Lan Anh (Báo Hải Phòng)